WIM VAN GORSEL STOPT ALS BESTUURSLID EN VICEVOORZITTER VAN BETA. MET PIJN IN HET HART. MAAR NA DRIE TERMIJNEN VAN DRIE JAAR EN EEN VERLENGING HOUDT HET NU TOCH ECHT OP. “IK HEB HET ALTIJD GRAAG GEDAAN EN ER VEEL VOLDOENING UIT GEHAALD”

Mijn mooiste herinnering? Poeh, dat is erg lastig. Er zijn zo veel mooie herinneringen. Het gala twee jaar geleden bijvoorbeeld, het 25-jarige bestaan van BETA, de uitreiking van de eerste brancheprijs aan Martin van Tol, de vele bezoeken aan de Tweede Kamer, de presentatie van de gouden regels in Wageningen, de brainstormsessies met het bestuur en de vele evenementen en regioavonden die we hebben georganiseerd voor de leden. Alles was leuk. Dat geldt ook voor de gezellige sfeer onderling in het bestuur en secretariaat naast ‘gewoon het besturen op zichzelf”, vertelt Van Gorsel. Hij zit achter de eettafel in zijn woonhuis in Rilland. Op nog geen vijfhonderd meter van zijn Shell-tankstation. “We hebben al meer dan tweehonderd jaar een landbouwbedrijf, maar in de jaren tachtig was het kommer en kwel in de akkerbouw en vele ondernemers zochten naar een neventak. Omdat we een gunstige locatie hadden bij de op- en afrit van de A58 zijn wij toen uiteindelijk, na een langdurig voortraject, hier in 1995 gestart met een tankstation. Eerst als Texaco, later in 2005 is dat Shell geworden. Dit merk past ons perfect”, legt Van Gorsel uit.

Maar behalve het landbouwbedrijf, het tankstation en de bestuursfunctie bij BETA heb je ook nog andere (bestuurs) functies, toch?
“Klopt. Ik ben bestuurslid bij de landbouworganisatie ZLTO, en lid van de Algemene Vergadering bij het Zeeuwse “Waterschap Scheldestromen. Vanavond hebben we weer een online vergadering, dan gaat het over zoetwater. Zoet water is een hot item hier in Zeeland, waar door de nabijheid van de zoute zeearmen (Ooster- en Westerschelde) in de meeste sloten alleen maar brak water te vinden is en verzilting een groot probleem is. Bovendien liggen de landbouwgronden onder of net boven de zeespiegel en bevindt 15 procent van alle zeedijken in Nederland zich in Zeeland. Juist met het oog op de klimaatverandering en de zeespiegelstijging zet ik me graag in voor de veiligheid, de zoetwaterbeschikbaarheid en de landbouwbelangen hier in het zuidwesten.” Wat trekt jou in die bestuursfuncties? “Ik vind het leuk om verder te kijken dan alleen mijn eigen bedrijf, om mijn horizon te verbreden en nieuwe contacten op te doen. Ook haal ik veel voldoening en energie uit het werk wat we verrichten en de resultaten die we boeken voor de organisaties en voor de gehele branche.” Maar er gaat heel veel tijd in zitten? “Dat is waar. Vergaderingen die ik in al die jaren heb gemist bij BETA zijn op de vingers van één hand te tellen, zelfs met het plannen van de vakantie hield ik rekening met de bestuursvergaderingen. En ik denk dat ik in al die jaren bij elkaar
zo’n 65.000 kilometer voor de vereniging onderweg ben geweest. En dat vind ik ook helemaal niet erg. Als dat wel zo zou zijn, dan zou ik er absoluut niet aan beginnen. Als je iets met tegenzin doet, dan houd je het niet lang vol. Je kunt dit niet half doen. Doe het goed of doe het niet. En daarbij moet ik wel zeggen dat ik volop de steun heb van het thuisfront. Dat is een must om jezelf optimaal in te kunnen zetten.”

Hoe zou jij jezelf als bestuurslid van BETA typeren?
“Ik zie mijzelf als een verbinder die gedreven en doelgericht is. De bestuursfunctie kost mij daardoor misschien wel wat extra tijd, maar dat geeft niet. Ik ga voor de volle honderd procent en wil zaken graag gedaan krijgen. Soms gaat het te langzaam naar mijn zin, of lukt iets niet. Dat is dan een teleurstelling. Maar je moet daar niet gefrustreerd door raken”

Heb je daarvan een voorbeeld?
“In het BETA-bestuur ben ik onder meer portefeuillehouder: energietransitie, alternatieve brandstoffen en lobby. Tot een aantal jaren geleden werden we in de gehele discussie rondom de energietransitie gewoon vergeten of overgeslagen door de politiek en beleidsmakers. Men ging er namelijk vanuit dat de tankstations alleen een rol speelden in de verkoop van fossiele brandstoffen. Vele deuren bleven daardoor voor ons gesloten, en we werden nergens uitgenodigd. Heel vervelend. Het hielp ons ook niet dat Fastned (die wél aan tafel zat) ons steevast overal ‘benzinestations’ en de ‘Kodak van de toekomst’ noemde. Maar we hebben het tij weten te keren. Door heel veel inspanningen richting de politiek en de ministeries samen met Lisanne Henneveld en Tim Schoenmakers van het secretariaat is het ons gelukt, inmiddels zijn we een volwaardige gesprekspartner aan de verschillende tafels; elektriciteit, waterstof, CO2-beprijzing, etc, etc. Vorige week nog belde de gemeente Rotterdam op; of wilden meewerken aan het bidbook van een groot global event over de energietransitie, wat men naar Rotterdam wil halen. Dat is toch mooi, ze weten ons te vinden en kloppen zelfs bij ons aan. Daartegenover staat dan weer een ander voorbeeld namelijk de accijnsteruggave in België op professionele diesel. Op dit moment bedraagt deze teruggave 25 cent per liter. Tijdens alle afspraken die we hebben met politici benoemenwe dit. Ik heb zelfs samen met Lisanne een presentatie gehouden in het Beneluxparlement, en dit ook benoemt bij de minister. En ondanks dat alle politici beamen dat dit ongewenst
is, gebeurt er weinig. Maar we blijven volhouden.”

De politiek is grillig, kun je daar wel tegen?
“BETA is van de korte lijnen, snel schakelen, no nonsens. De politiek is juist van de lange adem, en de waan van de dag speelt een belangrijke rol. Dat past eigenlijk helemaal niet bij ons als BETA. Maar de politiek bepaalt wél de richting en het beleid voor de toekomst. Het is veel makkelijker om met je inbreng vooraf mede richting te bepalen dan achteraf proberen ingezet beleid te wijzigen. Neem de subsidie op elektrische auto’s; in tegenstelling tot de consumentenorganisaties hebben de tankstations niet vanaf het begin aan de mobiliteitstafel gezeten. Toen ik minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) tijdens een bijeenkomst hier persoonlijk op mocht aangespreken was zijn antwoord: er is simpelweg een keuze gemaakt. Er had ook kunnen worden geïnvesteerd in de infrastructuur, maar er is gekozen voor de autokant. De vraag waar de investering het meest noodzakelijk is, deed hij af als een kip-ei discussie. Dit geeft nog maar eens aan hoe belangrijk het is dat je vanaf het begin aan tafel zit en wordt gehoord.”

BETA heeft inmiddels een hele duidelijke structuur met het secretariaat en de bestuursleden die allemaal een eigen portefeuille hebben. Wat is jouw bijdrage daarin geweest?
“Ik kwam in 2009 als opvolger van Ad van Zelst bij BETA in het bestuur, een fantastische verenging die zich al bewezen had met een eigen cao, de strijd tegen Winkeltijdenwet en de verrekening van BTW op zegels. In mijn beginperiode waren we erg druk met BOVAG in gesprek om te komen tot een samenwerking in de vorm van een federatie, we weten allemaal hoe dit is afgelopen. Als bestuur wilden wij niet dat de samenwerking ten koste zou gaan van de herkenbare werkwijze van BETA. Het was ook de periode dat er nog weinig aan lobby werd gedaan. Er waren wel contacten, maar die waren incidenteel in plaats van structureel. Eén van de eerste dossiers die wij uitgebreid onder de aandacht brachten was de grensproblematiek en de accijnzen. Ik ben toen vaak naar de politici in Den Haag gereden, in het begin met de veel te vroeg overleden BETA-oprichter Edsko Schuitema en later altijd met Tim (Schoenmakers, red.). En wanneer die Kamerleden dan in een volgende periode minister werden, of hoger op de kieslijst stonden, wisten ze allemaal waar BETA voor stond. Wij praten niet alleen over dossiers, maar leggen ook uit hoe de branche in elkaar steekt en wat de maatschappelijke functie van een station is. Ook kwamen wij politici tegen die dachten dat tankstations per definitie tegen alles zijn wat niet-fossiel is. Neem nu het voorbeeld van de accijnzen; sinds wij daarop focussen en daarover in gesprek zijn met politiek Den Haag, zijn er geen grote verhogingen geweest. Alleen inflatiecorrecties. Nu weet ik niet of dat alleen aan onze inzet ligt, maar het heeft er vast aan bijgedragen. Dat geldt ook voor tabak, dat we voorlopig nog mogen blijven verkopen in de shops. Accijnzen zijn op dit moment trouwens weer zeer actueel in verband met de CO2-beprijzing, waarvan wij vinden dat dit moet via rekeningrijden, of zoals ze tegenwoordig zeggen ‘betalen naar gebruik’ en niet via weer extra accijns op brandstof.”

Hoe kijk je terug op de samenwerking met het secretariaat en de bestuursleden?
“Heel positief. BETA is een mooie club met mensen met een tomeloze inzet en daadkracht. Er zijn nauwe banden ontstaan, zeker ook met de mensen van het secretariaat. Met Tim (Schoenmakers, red.) heb ik vaak het Binnenhof bezocht en met Lisanne Henneveld heb ik ontelbare overleggen gehad op de diverse ministeries, bij vele andere organisaties en zelfs ben ik met haar naar Brussel gereisd om te praten over de rol van BETA in de energietransitie en de problematiek rondom accijnsharmonisatie. Maar ook met Martijn (van der Klok, red.) en Chris (van der Straaten, red.) heb ik altijd heel fijn samengewerkt. De bestuursvergaderingen waren een feestje, inhoudelijk, leerzaam en inspirerend.”

Waar ben jij het meest trots op als BETA-bestuurder?
“Dat we een volwaardige gesprekspartner zijn geworden, overal mogen aanschuiven en worden gehoord. Dat moet ook, de onderwerpen zijn van groot belang voor onze leden. We zijn veruit de grootste brancheorganisatie, we hebben een secretariaat met specialistische kennis en de politiek klopt inmiddels bij ons aan als het gaat om het onderwerp ‘tankstation’. Neem de verduurzaming van mobiliteit; als de grootste vereniging voor zelfstandige tankstation-ondernemers van Nederland worden we nu betrokken in alle onderwerpen. Dat geeft voldoening. Maar we zijn ook een vereniging met een eigen blad (Move On Magazine, red.) een eigen cao en een opleidingsprogramma (PowerUp!, red.).”

Heb je nooit de ambitie gehad om voorzitter te worden?
“In de tijd dat de toenmalige voorzitter Petra van Steijn door de verkoop van haar tankstation ermee ophield, en er op datzelfde moment nog een aantal onverwachte bestuurswisselingen plaatsvonden, is het mij wel gevraagd. Ik
vertelde je al eerder als ik ergens voor ga, dan verwacht ik van mezelf meer dan honderd procent inzet. En ik had het al druk genoeg. Ik heb toen wel een jaar als interim-voorzitter gewerkt aan het terugbrengen van de rust in het bestuur. Ewout was daarna bereid het voorzitterschap weer op zich te nemen. En daar hebben we een hele goede aan.”

En nu?
“Ik blijf nog wel verbonden aan BETA als lobbyist en adviseur. De belangen van onze branche in de energietransitie vragen namelijk heel veel aandacht.”

Familiebedrijf

Wim van Gorsel is tankstationondernemer en oefent daarnaast het beroep van akkerbouwer uit. Op de hectares in en rond Rilland verbouwt hij granen, suikerbieten, uien, aardappelen, luzerne en koolzaad. Wim zijn vrouw Liduin is de steun in de dagelijkse gang van zaken op beide bedrijven, de dochters Linda en Maaike helpen ook in het familiebedrijf. Zo werkt Linda vier dagen per week mee op de boerderij of op kantoor in het tankstation, en Maaike die werkzaam is in de evenementenbranche doet de social media.

Alternatieve brandstofspecialist

Omdat ondernemer en BETA-bestuurder Wim van Gorsel het een mooi idee vond om met zijn eigen koolzaadolie in de verplichte bijmenging te voorzien, startte hij met het verbouwen van koolzaad op de Rillandse velden. Voor deze bijmenging was het volgens de EU-regels wel nodig een duurzaamheidscertificaat te behalen. Ná een ingewikkeld en langdurig traject, kreeg hij in 2011 als eerste in Nederland het duurzaamheidscertificaat NTA8080 uitgereikt. De ondertekening van de intentieverklaring vond onder leiding van oud-premier Ruud Lubbers plaats. Nadat Wim op de Algemene Ledenvergadering van BETA een presentatie over dit project hield, zei Edsko Schuitema; “in het bestuur hebben we iemand nodig die zich bezig gaat houden met alternatieve brandstoffen, jij bent er nu al mee bezig.”