EEN TOEKOMST ZONDER TABAK; DAAROP MOETEN TANKSTATIONS ZICH VOORBEREIDEN. DE OVERHEID IS NAMELIJK VOORNEMENS OM DE KOMENDE JAREN HET AANTAL VERKOOPPUNTEN VAN TABAK EN AANVERWANTE PRODUCTEN AF TE BOUWEN. MAAR WAT IS DE ACTUELE STATUS HIERVAN?
De overheid heeft in 2018 het Nationaal Preventieakkoord gepresenteerd. In dat akkoord staan afspraken om Nederlanders gezonder te maken door onder meer het aantal rokers terug te dringen. Zo worden accijnzen verhoogd, wordt het rookverbod uitgebreid, komt er een smaakjesverbod en moeten er verkooppunten verdwijnen. Tot 2024 zijn dat er 12.000. En daarna? Per 1 juli 2023 wordt het verboden om online tabak en rookwaren te verkopen. De volgende stap is per 2024, wanneer supermarkten geen tabak meer mogen verkopen. Maar zover is het nog niet. De ingangsdatum van deze (wets)wijziging is nog niet definitief. De inwerkingtreding is afhankelijk van goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer, afkondiging van de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) of ministeriële regeling én publicatie in het
Staatsblad of de Staatscourant.
Supermarkten investeren
Toch wordt er al wel een voorschot genomen op de regel. Supermarkten investeren in nieuwe panden en openen tabaksspeciaalzaken in de buurt van hun winkel, zo is te lezen in de diverse vakbladen voor de foodsector. Zo heeft de onderneemster Robina Bos van de Plus-winkel in Naarden aan de overkant van haar winkel SPOT geopend. “We hebben het er veel over gehad en ook met mijn ouders sprak ik daarover. Een groot deel van onze klanten koopt tabak en bovendien zitten we in een afgesloten buurt van Naarden. Dan is het des te belangrijker om alle faciliteiten in huis te hebben. Om in te spelen op die wetswijzigingen hebben we een pand aan de overkant van de winkel gekocht en daar een tabaksspeciaalzaak van gemaakt. We hebben nu geen servicebalie meer bij Plus, die is verhuisd naar de overkant, naar SPOT. We hebben hiervoor samengewerkt met Convenience Concept”, vertelde Bos eerder al aan het vakblad Levensmiddelenkrant. SPOT is een nieuwe formule van Convenience Concept en een franchise winkelconcept primair gericht op de verkoop van tabak met daarnaast ruimte (indien de wetgeving dit toelaat) voor een assortiment kansspelen en dagbladen.
Verdere afbouw
Het zijn dergelijke speciaalzaken die straks, als het aan de overheid ligt, als enige nog tabak mogen verkopen. De inzet na 2030 is namelijk een verdere gefaseerde afbouw van de verkoop van tabak. Eerst bij tankstations en vervolgens bij
tabaks- en gemakswinkels. Zo wil de overheid jongeren en gestopte rokers beter tegen de verleiding van roken beschermen en worden impulsaankopen voorkomen. Dit maakt stoppen met roken makkelijker en beginnen moeilijker. De maatregelen volgen op een reeks eerdere maatregelen, zoals de displayban. Sinds enige tijd zijn onder andere sigaretten, shag, sigaren en e-sigaretten uit het zicht gehaald bij supermarkten, gemakszaken en tankstations en bevatten tabaksverpakkingen afschrikwekkende plaatjes.
Drukte
Voor het verkoopverbod voor tankstations gaat gelden wordt extra druk op de tabaksverkopen verwacht. Dit vanwege het verkoopverbod bij supermarkten, dat mogelijk al vanaf 2024 gaat gelden. Tankstations bereiden zich hierop ook voor met de introductie van onder meer extra counters. Zo laten verschillende ondernemers weten hun shop te verbouwen en daarin ook extra afrekenmogelijkheden mee te nemen. Alles om ervoor te zorgen dat wachttijden niet te lang oplopen. Maar voor de langere termijn moet er ook worden geïnvesteerd in zaken die het verlies van de tabaksomzet kunnen opvangen. En dat gebeurt ook. Tijdens een eerder webinar van BETA werd ondernemers de vraag voorgelegd waarin zij de komende jaren gaan investeren. Bijna 40 procent zegt extra geld te steken in horeca en in elektrische laadmogelijkheden. Veel ondernemers die deelnamen aan het webinar kiezen in dat laatste geval voor investeringen in snelladers.
Belangrijk
“Het is o zo belangrijk om nu al na te denken over de toekomst zonder tabak”, zei BETA-voorzitter Ewout Klok al eerder. “Nu lijkt dit nog ver weg, maar het is zo 2030 en dan moet je wel al nieuwe en extra omzetbronnen hebben aangeboord. Als je pas in 2030 begint, ben je echt te laat.” Overigens is het zo dat de overheid de komende periode onderzoekt hoe de afbouw na 2030 het beste vorm kan krijgen, met aandacht voor de economische impact en regionale spreiding. BETA wordt betrokken in de gesprekken hierover, zo zegt de belangenvereniging zelf. “Hoe het na 2030 moet worden ingevuld, en of en hoe tabak dan snel wordt verboden of nog een langere uitloop kent, dat weten we nog niet, en daar zullen we namens de branche onze mening over kunnen geven.”
