DE AANSCHAF VAN LAADFACILITEITEN STAAT HOOG OP DE AGENDA VAN MENIG TANKSTATION. AL BEZORGT DIT ONDERNEMERS WEL DE NODIGE HOOFDBREKENS. WANT HOE STAAT HET MET DE HUIDIGE AANSLUITING EN MOET DEZE WORDEN VERZWAARD? EN WAARIN KAN HET BESTE WORDEN GEÏNVESTEERD? GEWONE LADERS, SNELLADERS, ULTRASNELLADERS? BETA NAM TANKSTATION-ONDERNEMERS DAAROM MEE NAAR HET ABB E-MOBILITY INNOVATION LAB OP DE TU DELFT CAMPUS VOOR DE NODIGE TEKST EN UITLEG OVER E-MOBILITY.
Het productportfolio van ABB laat er geen twijfel over bestaan dat het bedrijf wereldwijd een sterke speler is op de markt voor e-mobiliteit. Ze zijn thuis in alle soorten oplaadtechnologieën voor elektrische auto’s, bussen en vrachtwagens. “Wij laden alles op, van 3 kWh voor kleinere auto’s tot 600 kWh voor de grotere bussen”, vertelt Bart Valk, Sales Specialist ABB E-Mobility. Wereldwijd staan er op dit moment volgens hem zo’n 650.000 laders van ABB, vooral AC-laders. “Als het gaat om de snellere laders, de DC-laders, dan liggen de aantallen met rond de 33.000 wat lager”, legt hij uit. Het snelste wat ABB kan laden met een kabel is momenteel 360 kilowatt. Op dit moment zijn er nog niet veel auto’s die daar wat aan hebben: alleen de Hummer EV (niet te koop in Nederland) tikt de 350 kW aan. Maar ook Tesla schijnt bezig te zijn met vergelijkbare zware accu’s. “De auto die in Nederland rondrijdt, die het snelst kan laden is de Porsche Taycan. Maar goed, ook daar bepaalt het accumanagementsysteem van de auto de uiteindelijke laadsnelheid en niet de laadpaal”, aldus Valk.
Snelladen een vereiste
Valk verwacht dat dit op korte termijn snel zal veranderen, hij adviseert tankstation-ondernemers die aan de slag willen
met laadpalen dan ook te investeren in oplossingen van 150 tot 350 kWh. “Zit je langs de snelweg, dan is snelladen een vereiste. En zit je in een dorp, dan kun je af met laders van rond de 150 kWh.” Beide oplossingen vragen volgens de sales specialist van ABB wel om de nodige capaciteit. “Een daar zit wel een issue”, zegt hij. “Als het om het stroomnet gaat, dan zitten we in Nederland aan alle kanten in de knel.
De huidige meterkast
Het is precies de route die ook BETA voorstaat. De belangenvereniging richt zich sinds enige jaren op de markt voor ev-rijders en adviseert de aangesloten ondernemers over alles wat van belang is in deze markt. “We hebben een stappenplan
ontwikkeld, waaraan ondernemers die aan de slag gaan met laadfaciliteiten zich volgens ons het beste kunnen houden”, vertelt Donald Nelson van BETA. Dat stappenplan begint met de aanvraag van netverzwaring. “Of beter, nog een stap eerder. Kijk wat er nodig is; hoe ziet de huidige stroomvoorziening eruit en wat is nodig? Het kan namelijk zomaar zijn
dat je met de huidige meterkast best een voorziening kunt treffen, maar dat er voor de langere termijn voor meerdere laadfaciliteiten verzwaring nodig is.” Dat moet worden gestart met de een aanvraag heeft een belangrijke reden,
vertelt Nelson. “Het kan zomaar een jaar of nog langer duren voordat dit rond is. Bovendien krijg je met de aanvraag voor de netverzwaring ook al goed een eerste indicatie van wat het allemaal kost. Want wellicht is het wel interessant om een transformatorhuis aan te schaffen.” Een volgende stap is het gesprek met de oliemaatschappij. “Wat hebben zij voor een oplossing en kun je hierbij aanhaken? BP, Total, Shell; ze hebben namelijk allemaal een ev-concept. En dat kan voordelen hebben; zo biedt Shell zijn pashouders prijsvoordeel bij het laden op de stations.” Hierover ontstaat overigens wat gemor in de zaal van het ABB E-mobility Innovation Lab, waar iedereen bijeen is gekomen. Er blijkt uit de verschillende opmerkingen van aanwezige ondernemers juist ook dat aanbod nadelig kan zijn voor de ondernemer. Shell betaalt immers een vaste lage prijs voor iedere ‘getankte’ kilowatt, terwijl de ondernemer, afhankelijk van zijn of haar contract, voor de inkoop meer betaalt dan die prijs. “Juist ook daarom is marktonderzoek heel belangrijk en kijk wat aansluiting bij de oliemaatschappij voor jou specifiek betekent.”
Twee snelladers
Ewout Klok heeft dat gedaan. Hij heeft sinds enige maanden twee snelladers op het voorterrein van zijn Shell-tankstation in Hoogeveen geplaatst, die ieder 300 kWh leveren. De energie voor de snelladers bestaat voor 100 procent uit groene stroom. Door het megavermogen laden klanten de accu in 15 minuten vaak al op van 20 procent naar 80 procent. Klok heeft vooraf goed becijferd wat de slagingskansen zijn van het concept. Daarin is uitgegaan van 1,9 miljoen elektrische auto’s in 2030. In 2040 loopt dit op naar bijna 6 miljoen. Het kWh-aandeel van de tankstations komt in de cijfers gemiddeld per station neer op 480.000 in 2030, in 2040 is dit bijna 1,5 miljoen kWh gemiddeld per station. De brutowinst is dan 192.000 euro in 2030 en 587.000 euro in 2040. Maar daar staan dan ook forse ‘stichtingskosten’ tegenover. Zo heeft Klok zijn bestaande netcapaciteit moeten vergroten (ruim 60.000 euro) en heeft hij de laders moeten
aanschaffen van bijna 85.000 euro per stuk. Ook heeft hij in de exploitatie te maken met onderhoudskosten, kosten voor de energie die de palen leveren, vastrecht en marketingkosten. Maar dat alles maakt nog steeds dat de ondernemer kansen ziet, ook voor zijn shop. Nu al krijgen elektrische rijders een gratis kop koffie als ze hun auto bij Klok laden. Maar, zo erkent de ondernemer ook, het is de grote vraag hoe de EV-markt zich ontwikkelt en welke marktaandeel de
tankstations voor zich winnen.
